Eğitim-Bir-Sen İzmir 1 Nolu Şube Lideri ve Memur-Sen İzmir Vilayet Temsilcisi Ali Kaya, 2021-2022 eğitim-öğretim yıl sonu münasebetiyle bir ileti yayınladı.
Mesajında eğitimin niteliğini ve verimliliğini direkt etkileyen bahislerde sorumluluk sahibi herkesin elinden geleni yapması gerektiğini vurgulayan Kaya, “Eğitim çalışanlarının düşen alım gücünün telafi edilmesi, 3600 ek gösterge eksiklerinin tamamlanması, kontratlı ve fiyatlı öğretmenliğe son verilmesi, öğretmen atamalarında mülakatın kaldırılması, ünite ek ders fiyatı ölçüsünün artırılması, öğretmenleri şiddete karşı koruyacak bir yasal düzenlemenin çıkarılması, öğretmenlerin yer değişikliği sürecindeki aksaklıkların giderilmesi üzere bahislerde tez tahliller beklenmektedir” dedi.
Ali Kaya bildirisinde şunları kaydetti:
2021-2022 eğitim-öğretim yılı, eğitim çalışanlarının büyük emek harcadıkları, zorluklara karşı önlemlerin alındığı bir periyot olarak tamamlanmış bulunmaktadır. Fedakârca çalışmalarından ötürü tüm eğitim çalışanlarına teşekkür ediyor, öğrencilerimize girecekleri imtihanlarda muvaffakiyetler diliyoruz.
Salgının hayatı olumsuz etkilediği, eğitimde devamlılığın sekteye uğraması sonucunda nitelikten ve verimlilikten taviz verilmek zorunda kalındığı günlerde eğitim çalışanlarının ortaya koyduğu azim ve kararlılık, Vefa Toplumsal Takviye Kümelerinde üstlendiği rol kıymetli bir devir olarak tarihe geçmiştir. Salgının sonlarına hakikat okulları açık tutmak iradesi, devamlığın sağlanması ve ortaya çıkacak telafi yükünün azaltılması açısından yerinde bir karar olmuştur.
Zor devirlerde bile üzerine düşeni ziyadesiyle yerine getirmeye çalışan eğitimcilerin tahlil bekleyen sıkıntıları, getirilen yenilikler ve tanınan haklarda eksik bırakılan tarafların varlığı, şiddet karşısındaki savunmasızlığı üzere, eğitimin niteliğini ve verimliliğini direkt etkileyen tüm mevzularda, başta hükûmet yetkilileri ve kanun koyucular olmak üzere, sorumluluk sahibi herkes üzerine düşeni, elinden geleni yapmalı; eğitim çalışanlarının içinde bulunduğu durum göz önüne alınmalı, ‘mutsuz mecburlar’ üretme potansiyeline sahip gidişata dur denilmelidir.
Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun çıkarılmış olması çok değerli bir adım olmakla bir arada, muadil meslek kanunlarıyla mukayese edildiğinde kapsamının dar, tanınan hakların da geride olduğu bir gerçektir. Toplu kontrat masasında ‘çalışma yapılmasını karara bağladığımız’ bahislerden biri olan 3600 ek gösterge konusunda yapılan çalışma ıslahat niteliğindedir, lakin adaletin gereği olarak birtakım eksikliklerinin giderilmesi gerekmektedir.
Haklı taleplere, geçerli mazeretlere duyarsız kalınması, eğitim çalışanlarının moral ve motivasyonunu olumsuz etkilemekte, eğitimde verimliliği düşürmektedir. Kontratlı ve fiyatlı öğretmenliğe son verilmemesi, öğretmen atamalarında mülakatın kaldırılmaması, istihdamda zahmet çekilen bölgelerde misyon yapan eğitimcilere ek teşviklerin verilmemesi, ünite ek ders fiyatı ölçüsünün düşüklüğü, eğitim kurumu yöneticiliğinde özlük haklarını ve yetkileri geliştiren meslek odaklı sürdürebilir bir sistemin hala hayata geçirilememesi, eğitimin rehberlik ayağının eksikliği, öğretmenleri şiddete karşı koruyacak bir yasal düzenlemenin çıkarılamaması, öğretmenlerin yer değişikliği taleplerinin karşılanmamasının doğurduğu mağduriyetler, misyonda yükselme ve unvan değişikliği imtihanlarının tertipli bir biçimde gerçekleştirilmemesi, okulların ödenek muhtaçlığı ve yardımcı işçi istihdamı üzere problemler konusunda tez tahliller beklenmektedir.
Eğitim çalışanlarının düşen alım gücü telafi edilmelidir
Enflasyonun arttığı, hayat pahalılığının sabit gelirlileri ve tüketicileri bunalttığı, temel tüketim unsurları ve emtia fiyatlarının mahrumluk eşiğini yükseltip yoksulluk sayısını artırdığı bir eşikteyiz. Günlük hayatı zorlaştıran, yoksulluk hissini artıran, yokluk eşiğine yaklaştıran, itimat azaltıcı tesirini ağırlaştıran ekonomik sarsıntı, kamu vazifelileri başta olmak üzere, en çok sabit gelirlileri olumsuz etkilemektedir. İktisadın mikro ve makro seviye sayıları, enflasyon ve döviz oranları dikkate alındığında, kamu vazifelilerinin alım gücünün düştüğü net bir halde görülmektedir. Bu çerçevede, eğitim çalışanlarının ve kamu vazifelilerinin fiyatlarında oluşan kayıplar ve düşen alım güçleri telafi edilmelidir.
Sözleşmeli ve fiyatlı öğretmenlik kaldırılmalı, takımlı istihdam temel alınmalıdır
Kamu işçi sisteminin temel yaklaşımı; insan onurunu öncelemek, insan haklarına saygılı olmak, saygın iş unsuruna dayanan mali, toplumsal ve özlük hakları ile çalışma kuralları olmalıdır. Bu eksende öğretmen istihdamında kontratlı öğretmenliğin temel istihdam formu olarak kabul edildiği algısını güçlendiren adımlar ve uygulamalar, büyük Türkiye argümanı ve gayesiyle bağdaştırılabilir değildir. Öğretmenlerin anayasal haklarını sınırlayan, aile bütünlüğünü bozan, eşleri birbirinden, çocukları da anne babalarından başka bırakan, öğretmeni eşi ile işi, sıhhat ile işsizlik ortasında tercihte bulunmaya zorlayan, öğretmenler odasında ayrımcılık oluşturan, öğretmenlik mesleğini ve öğretmenin prestijini zedeleyen kontratlı öğretmenlik uygulamasına derhal son verilmeli, kontratlı öğretmenler takıma geçirilmelidir.
Ek gösterge konusundaki eksiklikler giderilmelidir
Ek gösterge sayılarının artırılması konusundaki kararın, Memur-Sen’in çalışmaları ve eforları sonucunda yardımcı hizmetler sınıfı başta olmak üzere, hem bütün kamu görevlilerini kapsaması hem de 1992 yılından bugüne gerçekleştirilen en kapsamlı çalışma olması bakımından elbet reformist bir özelliğe sahiptir. Ortaya konan bu kıymetli çalışma sonrası, hala açıklık getirilmesi gereken hususlar, giderilmesi gereken eksiklikler mevcuttur. Bunların giderilmesi kamu vazifelileri ortasında hiyerarşik ve adil nizamı sağlayacak ve memnuniyet üretecek bir sonuç ortaya çıkaracaktır. Bu minvalde yönetici sınıfında yer alan enstitü-yüksekokul sekreteri, şube müdürü, ilçe müdürleri ve şeflerin ek gösterge sayıları da 3600’e çıkarılmalı; ek gösterge sayısı 3600’ün altında olan bütün kamu vazifelilerinin tazminat yansıtma oranları artırılmalıdır.
Eğitimcilere şiddete karşı yasal düzenleme yapılmalıdır
Eğitim ve öğretim hizmeti sunumu esnasında yahut verilen eğitim ve öğretim hizmetinden kaynaklanan nedenlerle eğitim çalışanlarına karşı cebir, şiddet yahut tehdit kullanan bireylere mahpus cezası verilmesi; eğitim kurumlarında vazife yapan işçiye karşı vazifeleri sırasında yahut vazifeleri münasebetiyle işlenen taammüden yaralama hatasının tutuklama nedeni varsayılan hatalardan sayılması ve eğitim çalışanlarına karşı işlenen cürümler sebebiyle ceza hukuku kapsamında yürütülmekte olan süreçlerde ve davalarda işçinin talebi üzerine Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın hukuksal yardımda bulunması noktasında düzenleme yapılmalıdır.
Yönetici görevlendirme mevzuatı kalıcı ve sürdürebilir hâle getirilmelidir
Son yıllarda eğitim kurumları yönetici görevlendirme yönetmeliğinin daima değiştirilmesi, tekrar değiştirileceğine ve görevlendirme tarzının yeni baştan ele alınacağına dair her söyleme hayat vermekte; yöneticiler ortasında huzursuzluğa ve tedirginliğe yol açmaktadır. Eğitim yöneticiliği alanında sürdürülebilir ve kabul edilebilir bir sistem inşa edilmelidir. Eğitim kurumu yöneticiliğinin eğitim liderliğine dönüştürülmesi, yöneticiliğin profesyonel bir meslek olarak ele alınarak ‘ikincil görev’ ve ‘görevlendirme’ kapsamından çıkarılarak takım unvanlı bir uzmanlık mesleği hâline dönüştürülmesiyle mümkündür. Eğitim kurumu yöneticilerinin bir eğitim ve okul önderi olarak inisiyatif alanları genişletilmeli, mevzuat kuşatmasından kurtarılmalı, bürokratik rolleri azaltılmalı, yetkilendirilip güçlendirilerek eğitim-öğretimle ilgili rolleri öne çıkarılmalıdır.
Öğretmen açığı sorunu esaslı bir halde çözülmelidir
Eğitimin niteliğinin artırılması ve okullar/bölgeler ortasındaki nitelik farkının kapatılması, okullarda boş ders kalmamasına ve sınıflarda yalnızca takımlı öğretmenlerin bulunmasına bağlıdır. Hala Türkiye’nin OECD ortalamalarında öğretmen başına düşen öğrenci sayılarına ulaşması için toplamda 100 bini aşkın öğretmen açığı var. Muhtaçlık olmasına karşın kâfi atama yapılmamakta, kâfi aday bulunduğu hâlde atama yapılarak muhtaçlık karşılanmamakta; bu durum ‘önce eğitim’ iradesiyle çelişmektedir. Eğitimde fırsat eşitliği vurgusu yapılan bir sistemde, öğretmen açığını kapatmaya yönelik nitelikli siyasetler yürürlüğe konulmalıdır.
Öğretmen atamalarında mülakat kaldırılmalıdır
Öğretmen atamaları için uygulanan seçme, kıymetlendirme ve atama usulü fonksiyonunu yerine getirememektedir. Öğretmen atamaları için mevcut durumda uygulanan, KPSS ve kelamlı imtihandan oluşan atama formülü uzun yıllardır devam eden, toplumsal maliyet üreten, mağduriyetler oluşturan kronik meseleler ve soru işaretleri barındırmaktadır. Kurullar yahut yetersiz değerlendirmeler marifetiyle adayların sıralamasına temel teşkil edecek eş değerliliği sağlayamayan, emelini yerine getirmekte teknik kusurlarla mücehhez mülakat formülü, öğretmen adayı öğütmekte, mağdur üretmektedir. Bu nedenle, öğretmen atamaları ile ilgili karar verme süreçlerinde mülakat formülü kaldırılmalıdır.
Öğretmenlerin yer değişikliği sürecindeki aksaklıklar giderilmelidir
Öğretmen atama ve yer değiştirme iş ve süreçlerinde eğitim ve öğretim faaliyetlerini sekteye uğratacak seviyedeki tasarım eksiklikleri, öğretmenlerin yer değişikliği taleplerinin karşılanamamasına, mağduriyetlerin yanı sıra çalışma barışının bozulmasına ve motivasyon kaybına neden olmaktadır. Dezavantajlı ve elverişsiz kuralların karar sürdüğü yerleşim yerlerinde misyon yapan eğitim çalışanlarına yönelik gönüllülüğü temel alacak önlemlerin alınması, rasyonel atama ve yer değiştirme sistemlerinin kurulması, eğitimcilerin en büyük beklentilerindendir.
Eğitim hizmeti bir bütün olarak değerlendirilmeli, hizmetli ve memurlarımızın hakları iyileştirilmelidir
Eğitimin kalitesi için ter döken memur ve hizmetlilerin özlük hakları iyileştirilmelidir. Ulusal Eğitim Bakanlığı takımlarında genel yönetim hizmetleri sınıfı, teknik hizmetler sınıfı, yardımcı hizmetler sınıfı ve öteki hizmet sınıflarında çalışanların eğitim-öğretim hizmetinin aksamadan en aktif halde yürütülmesi için emek sarf ettiği gerçeği görülmeli; eğitim-öğretim sınıfı çalışanlarına tanınan haklar kendilerine de verilmelidir. Bu çerçevede, hazırlık ödeneği, öğretmenlerle birlikte eğitim ve öğretim hizmetlerinin yürütülmesinde emek sarf eden Ulusal Eğitim Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatı takımlarında vazifeli tüm hizmet sınıflarındaki eğitim çalışanlarına da ödenmelidir.
Memur ve hizmetliler başta olmak üzere, genel yönetim hizmetleri sınıfı, teknik hizmetler sınıfı, yardımcı hizmetler sınıfı ve başka hizmet sınıflarında yer alan eğitim çalışanlarının liyakat ve meslek unsurları çerçevesinde mesleksel ilerlemelerini sağlayan en kıymetli araçlardan biri olan vazifede yükselme ve unvan değişikliği imtihanları konusunda somut adım atılmalı, imtihan ve atama takvimi Bakanlık çalışma takvimine alınarak belirsizlik giderilmelidir.
Yardımcı işçi muhtaçlığı karşılanmalı, okullara direkt ödenek tahsis edilmelidir
Okullar ortasındaki nitelik farkının sebeplerinden biri de okulların fiziki altyapı ve donanım eksiklikleridir. Okullarımızın laboratuvar, yabancı lisan sınıfı, bilgisayar sınıfı ve ders kitabı haricindeki öğretim malzemesi muhtaçlığı had safhadadır. Hâlihazırda ilköğretim kurumları idarelerinin kullanımına tahsis edilmiş hiçbir ödenek mevcut değildir. Hizmetlilerin/özel güvenlik vazifelilerinin fiyat, vergi ve toplumsal güvenlik primleri, kolay tamirat, günlük rutin masraflar, internet faturaları ödemeleri, toplumsal faaliyetler için yol ve gibisi masraflar, kırtasiye masrafları üzere mecburî harcamalar, okul aile birliklerine yapılan bağışlardan karşılanmaktadır. Eğitim-öğretim yılı başlamadan önce, sınıf ve öğrenci sayısı, işçi sayısı, büyüklük üzere kıstaslar temel alınarak her okula münhasır bir ödenek tahsis edilmelidir.
20. Ulusal Eğitim Şûrası kararları hayata geçirilmelidir
20. Ulusal Eğitim Şûrası’nda, eğitimin kalitesi, eşitlik, hakkaniyet, eğitimin finansmanı, eğitim çalışanlarının özlük haklarının artırılması, okuldaki öğrenme süreçleri ve okulların liyakat unsuruna nazaran daha tesirli nasıl yönetilebileceği hususlarında alınan kararlar hayata geçirilmelidir. Sistemli yaklaşımlarla eğitimde kararlılık, fiyatlık, bütünlük, süreklilik sağlayan ve kamu faydasını hedefleyen eğitim siyasetlerinin üretilmesine çaba edilmelidir.
Eğitim çalışanlarımıza ve öğrencilerimize hayatlarına yenilikler katacak, huzurlu ve nitelikli bir dinlenme devri diliyor, mezun olan öğrencilerimizin yeni başarılara imza atmalarını temenni ediyoruz.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
