Türkiye ile Suudi Arabistan ortasında son aylarda gerçekleşen karşılıklı üst seviye ziyaretler iki ülke bağlarını tekrar gündeme taşıdı.
Türkiye ile Suudi Arabistan, yaklaşık bir asır öncesine dayanan diplomatik ve ekonomik bağlantılar ile çeşitli alanlardaki iş birliğini karşılıklı üst seviye ziyaretlerle ilerletmeyi hedefliyor.
Türkiye’ye birinci ziyaret
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman bugün Türkiye’ye resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. Bu ziyaret Bin Selman’ın Türkiye’ye yaptığı birinci resmi ziyaret olma özelliğini taşıyor.
Kalabalık bir heyetle Ankara’ya gelen Kral Selman’ı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde resmi merasimle karşıladı.
Heyetler ortası toplantı gerçekleştirildi
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Selman, evvel Beştepe’de baş başa bir görüşme gerçekleştirdi. Daha sonra ilgili bakan ve yetkililerin iştirakiyle heyetler ortası toplantıya geçildi.
Ortak metin yayımlandı
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Prens Selman görüşmesi sonrası görüşmeye dair ortak bildiri yayımlandı.
İkili alakalar ele alındı
İki ülkenin dışişleri Bakanlarının imzasıyla yayımlanan bildiride şu tabirlere yer verildi: “Görüşmelerde Türkiye Cumhuriyeti ile Suudi Arabistan Krallığı ortasındaki ikili ilgiler türlü taraflarıyla ele alınmış; siyasi, ekonomik, askeri, güvenlik ve kültürel ilgiler dahil olmak üzere iki ülke ortasındaki ikili alakalarda yeni bir işbirliği devrinin başlamasına yönelik ortak kararlılık en güçlü formda vurgulanmış; bölgesel ve milletlerarası alanda öne çıkan ve her iki tarafın da kıymet atfettiği gelişmeler hakkında görüş alışverişinde bulunulmuştur.
Ekonomik hususlar görüşüldü
Taraflar, karşılıklı ticaretin geliştirilmesi ve çeşitlendirilmesi imkanlarını, iki ülke ortasındaki karşılıklı ticaretin kolaylaştırılmasını ve önündeki zorlukların üstesinden gelinmesini, yatırım fırsatlarının araştırılması ve çeşitli alanlarda somut iştiraklere dönüştürülmesi için iki ülkenin kamu ve özel bölümündeki bağlantının artırılmasını ele almışlardır.
Taraflar G-20 üyeleri olarak, iki ülkenin büyük ekonomik potansiyelini ve Suudi Arabistan’ın 2030 Vizyonu’nun yatırım, ticaret, turizm, kalkınma, sanayi, madencilik, inşaat projeleri, ulaşım-altyapı (müteahhitlik dahil), tarım, besin güvenliği, sıhhat, iletişim-bilgi teknolojisi alanları, medya ve spor alanlarında sunduğu fırsatları vurgulamışlar, Suudi-Türk Uyum Kurulu’nun çalışmalarını aktifleştirme, ortak ilgi mevzularında işbirliği ve uyum düzeyini yükseltme ve iki ülke uzmanları ortasında deneyim paylaşımı hususları üzerinde çalışma konusunda mutabakata varmıştır. Türkiye-Körfez İşbirliği Konseyi’nin (KİK) 13 Ekim 2016 tarihli 5. Bakanlar Toplantısı Ortak Beyanatı’na atıfla, Türkiye-KİK Hür Ticaret Mutabakatı müzakerelerinin kıymetine değinmişlerdir. Taraflar, güç alanında bilhassa petrol ve rafinerisi, petrokimya, güç verimliliği, elektrik, yenilenebilir güç, inovasyon, hidrokarbon kaynakları için pak teknolojiler, hidrojen de dahil olmak üzere düşük karbonlu yakıtlar alanlarında işbirliği yapma beklentilerini; güç dalı ve ilgili tedarik zincirlerinin yerelleştirilmesi ve bu alanlarda ilgili projeler geliştirilmesi konuları üzerinde çalışılması dileğini tabir etmişlerdir. Taraflar, yapay zekâ, dijital teknolojiler ve akıllı kentler alanlarında üretim ve yatırım iştiraklerinin geliştirilmesi ve bu alanlarda faaliyet gösteren özel bölüm aktörlerinin işbirliğine teşvik edilmeleri konularında görüş birliğine varmışlardır. Taraflar, iklim değişikliği ve etraf kaynaklı sınamalarla çaba konusundaki kararlılıklarını vurgulamış ve bu alanlarda işbirliğini artırma konusunda mutabık kalmışlardır. Türk tarafı, Suudi Arabistan girişimcilik ekosisteminde faaliyet gösteren yatırım fonlarını Türkiye’deki startup’lara yatırım yapmaya ve onlarla iştirakler kurmaya davet etmiştir. Taraflar, “Türk Standartları Enstitüsü” (TSE) ile Suudi Arabistan Standartlar, Metroloji ve Kalite Teşkilatı (SASO) ortasındaki bağların ilgili iki kurum ortasında imzalanan işbirliği mutabakatları çerçevesinde güçlendirilmesi ve sürdürülmesi konusunda mutabık kalmışlardır. Her iki taraf, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ile Kral Abdülaziz Bilim ve Teknoloji Kenti (KACST) ortasında 2016 yılında imzalanan işbirliği protokolü çerçevesinde bilim insanlarının karşılıklı ziyaretleri konusunda mutabık kalmışlardır. Taraflar, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme Yönetimi Başkanlığı (KOSGEB) ile Suudi Arabistan KOBİ Otoritesi (SMEA) ortasında işbirliği faaliyetlerinin güçlendirilmesi ve geliştirilmesi gerektiğini vurgulamışlardır. Taraflar, savunma konusunda iki ülkenin çıkarlarına hizmet edecek ve bölgede güvenlik ve istikrarın sağlanmasına katkıda bulunacak formda savunma işbirliği alanlarında iki ülke ortasında imzalanan mutabakatların faal hale getirilmesi konusunda mutabık kalmışlardır. İki taraf, isimli işbirliğini geliştirme; hukuksal ve isimli alanlardaki uzmanlar ortasında deneyim paylaşımı konusunda mutabık kalmışlardır. Taraflar, turizm alanında işbirliğinin ve iki ülke ortasındaki turizm hareketinin geliştirilmesinin, her iki ülkenin turizm potansiyelinin araştırılmasının, ayrıyeten turizm dalına ve gelişimine yarar sağlayan sürdürülebilir turizmle ilgili ortak faaliyetlerin teşvik edilmesinin kıymetini vurgulamışlardır. Taraflar, ulusal sivil havacılık otoriteleri ortasında işbirliğinin güçlendirilmesinin, havayollarının operasyonları için idari prosedürlerin kolaylaştırılmasının ve iki ülke ortasındaki uçuş sayısının artırılmasının kıymetinin altını çizmişlerdir. Taraflar, sıhhat alanında iki ülke ortasındaki mevcut işbirliğini geliştirme kararlılıklarını vurgulamışlar ve sıhhat yatırımları alanında işbirliği fırsatlarının araştırılması konusunda mutabık kalmışlardır. Suudi tarafı, Riyad’ın EXPO 2030 adaylığına Türkiye’nin verdiği takviyeden dolayı şükranlarını söz etmiştir. Taraflar, iki ülkenin ve halklarının çıkarları doğrultusunda bölgenin istikrar ve huzurunun güçlendirilmesi için, bölgesel mevzularda da istişare ve işbirliğinin derinleştirilmesini kararlaştırmışlardır. Veliaht Prens ve Başbakan Yardımcısı Prens Muhammed bin Salman bin Abdülaziz Al Saud, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın nazik evsahipliğinden ve ziyaretleri sırasında kendisine ve heyetine gösterilen yakınlık ve muhabbetten dolayı şükranlarını lisana getirmiştir. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Covid salgınının neden olduğu zorluklara karşın 2021 yılında Hac düzenleme gayretlerinden ve İki Kutsal Caminin Hizmetkarının hacılara ve ziyaretçilere hizmet etme eforlarından dolayı takdirlerini ve bu yıl Hac ve Umre’nin yine başlamasından duyduğu memnuniyeti lisana getirmiş; İki Kutsal Caminin Hizmetkarı Kral Selman bin Abdulaziz Al Saud ve Prens Muhammed bin Selman bin Abdulaziz Al Saud’a bu mevzudaki uğraşlarından dolayı teşekkür etmiştir. Görüşmenin sonunda Taraflar, iki ülkenin ve halklarının ortak çıkarlarına katkıda bulunacak ve tüm kısımlara yarar sağlayacak formda, bölgenin geleceğine hizmet etmek için tarihi kardeşlik temelinde işbirliğini geliştirerek sürdürme kararlılıklarını vurgulamışlardır.”
