Yaz periyodunda Covid-19 ve influenza üzere enfeksiyonların tekrar yaygınlaşmaması için ailelerin sağlıklı hayat tertiplerini bozmaması değer taşıyor. Öğrencilerin pek birçok pandemi periyodundan kalan sıhhatsiz beslenme alışkanlıkları ve hareketsizlik üzere meselelerle çaba ediyor. Sıhhatsiz hayat ve beslenme alışkanlıkları çocukluk çağında obezite görülme sıklığında da artışa neden oluyor. İTÜ Geliştirme Vakfı Okulları’ndan Diyetisyen Prof. Dr. Muazzez Garipağaoğlu, yaz periyodunda çocukların bağışıklığını güçlü tutmak için tekliflerini paylaştı.
İmmün sistem, öbür ismiyle bağışıklık sistemi, bedeni bakteriler, virüsler, parazitler üzere saldırganlara karşı güçlü meblağ. Okulların açıldığı bu periyotta enfeksiyonlara karşı öğrencilerin dirençli kalmasını sağlamak için bağışıklık sistemlerini güçlendirmek çok kıymetli. İTÜ Geliştirme Vakfı Okulları’ndan Diyetisyen Prof. Dr. Muazzez Garipağaoğlu, çocukların bağışıklık sistemlerini güçlendirecek beslenme ipuçları hakkında faydalı bilgiler verdi.
‘’Besin ögeleri bedene tablet yahut şurup ile alınamaz!’’
Çocukların güçlü bir immün sistemine sağlıklı, kâfi ve istikrarlı beslenme ile ulaştıklarını belirten Prof. Dr. Garipağaoğlu, “Doğada karbonhidratlar, proteinler, yağlar, vitaminler, mineraller ve su olmak üzere 50’den fazla besin ögesi bulunuyor. Bu besin ögeleri bedene destek olarak değil tüketilerek alınmalı. Sadece bu sayede çocuklar sağlıklı bir ömür sürebilir. Besinler, içerdikleri besin ögelerinin çeşitliliği ve ölçüleri açısından farklılık gösterir. Her besinde tıpkı vitamin oranları veyahut birebir yapı taşları bulmak mümkün değil. Besinleri birbirlerinden farklı yapan da bu olduğundan bağışıklık sistemini güçlendirmek ismine tek bir besin ile tüm besin ögelerini bedene almak beklenmemeli” diyerek aileleri uyardı.
‘’Menülerin 4 besin kümesini da temsil etmesi gerekiyor’’
Besinlerin içerdikleri besin ögelerine ya da fonksiyonlarına nazaran 4 gruba (et kümesi, süt kümesi, ekmek ve tahıl kümesi, zerzevat & meyve grubu) ayrıldığı belirten Prof. Dr. Garipağaoğlu, ‘’Sağlıklı ve istikrarlı beslenebilmek için öğünlerde tüketilecek menülerin, üstte tanımlanan 4 besin kümesini temsil edecek formda düzenlenmesi gerekiyor. Ek olarak yağ grubu gücün en varlıklı ve kolay kaynağı olarak biliniyor, şeker grubu da saf karbonhidrattan oluşuyor. Yalnızca boş kalori ile güç içerdiğinden günlük beslenme rutinlerinde şekere olabildiğince az yer verilmesi gerekiyor. Bunlara ilaveten tuz alımını sınırlamak, total yağ, doymuş yağ ve kolesterol ölçüsünü azaltmak da bağışıklık sistemini güçlendirme yolunda epey kıymetli.’’ diyor.
‘’Beslenmede öne çıkması gereken birtakım besinler var’’
Beslenmede öne çıkan bir ekip besin bileşenleri ve/veya besinler olduğunun altını çizen Prof. Dr. Muazzez Garipağaoğlu, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Antioksidan Vitaminler, D Vitamini, Demir, Çinko, Omega-3 Yağ Asitleri, Fermente Süt Eserleri, Çay, Su/Sıvı tüketimi beslenmede kıymetlidir.
1. Antioksidan vitaminler; A, C ve E vitaminleri bedende hücre hasarını önler. Renkli zerzevat ve meyveler, tam tahıllar, kuru yemişler, kuru baklagiller antioksidan vitaminlerden varlıklı besinlerdir.
2. D Vitamini bağışıklık sisteminin güzelleştirilmesi ve güçlendirilmesinde hayati ehemmiyet taşır. D vitamini bedene fakat güneş ışınlarının direkt cilde yansıması ile sağlanır.
3. Demir eksikliği enfeksiyonların sıklığını artırırken; enfeksiyonlar da demir depolarını azaltır. Sakatatlar, et ve et eserleri, yumurta, koyu yeşil yapraklı sebzeler, kuru baklagiller, kuru yemişler, kuru meyveler ve pekmez demir açısından varlıklı besinlerdir.
4. Omega-3 yağ asitlerinin, hücre duvarını sağlamlaştırdıkları, bağışıklık sistemini güçlendirdikleri ve böylelikle organizmanın başta kalp hastalıkları olmak üzere pek çok hastalığa karşı direnç kazanmasına yardımcı oldukları bildirilmiştir. Omega-3 yağ asitlerinin en kıymetli kaynağı balıktır.
5. Fermente süt ürünlerinin enfeksiyonlara karşı korunmada, semptomlarının hafifletilmesinde rol aldıkları belirtilmektedir. Bunlara örnek olarak yoğurt ve kefir verilebilir. Dünya nüfusunun üçte ikisinin tükettiği, sudan sonra en değerli içecek olan çay, pek çok işlevsel-aktif öge içermektedir. Sıvı alımı için soda ve ayran da tüketilebilir.”
‘’Obezite, hem çocukluk, hem de erişkin devirde önemli fizyolojik ve ruhsal meselelere neden oluyor.’’
Yetersiz beslenme ve obezitenintüm dünyada çocuk sıhhatini, münasebetiyle halk sıhhatini tehdit eden en kıymetli 2 beslenme sorunu olduğunu söyleyen Prof. Dr. Garipağaoğlu, ‘’Her 2 sorunun önlenmesi ve/veya tedavisi, yaşa uygun yanlışsız ve kaliteli beslenme ile mümkün. Okul çocukları üzerinde yapılan çalışmalarda, yetersiz beslenen çocukların düzgün beslenen yaşıtlarına nazaran, çoğunlukla okula daha geç başladıkları, okul yıllarında başarılı olamadıkları, testleri/soruları geç cevapladıkları, yorgun ve anemik oldukları, immünitelerinin de zayıf oldukları ortaya çıkıyor. Öte yandan bilhassa sanayileşmiş ülkelerde artan obezite, hem çocukluk, hem de erişkin devirde önemli fizyolojik ve ruhsal sıkıntılara neden oluyor. Obez çocukların sınıf arkadaşlarının cümbüş konusu oldukları, oyun arkadaşı olarak tercih edilmedikleri, müsabakalara katılamadıkları, toplumsal hayatlarının olumsuz etkilendiği, özgüvenlerinin düşük olduğu biliyor. Bu sebeple beslenme alışkanlıklarının tertibe sokulması hayati değer taşıyor’’ diyor.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
